Czym jest seplenienie?

Seplenienie to najpowszechniejsza wśród dzieci ( ale też i dorosłych ) wada wymowy. Jest to nieprawidłowa realizacja głosek s, z, c, dz, sz, ż, cz, dż, ś, ź, ć, dź. Jednocześnie zniekształceniu może ulec jeden szereg głosek bądź wszystkie. Wśród dzieci najczęściej spotykamy nieprawidłową realizację  głosek sz, ż, cz, dż, które zamieniane są na głoski s, z, c, dz lub ś, ź, ć, dź  / parasygmatyzm/ substytucje / np. szafa -> safa, śafa;  żaba -> zaba, źaba; czapka -> capka, ćapka itp. Dodatkowo substytucje mogą występować również jako zamiana głosek dźwięcznych na bezdźwięczne np. koza -> kosa. Pojawić się również może pomijanie głosek w wyrazach / elizje / np.  –owa zamiast sowa; – upa zamiast zupa itp.

Seplenienie może mieć również postać sygmatyzmu właściwego. W zależności od miejsca, w którym powstaje wadliwa artykulacja, wyróżnia się wiele typów seplenienia min: międzyzębowe, przyzębowe, wargowo-zębowe, boczne, nosowe, krtaniowe, świszczące, wargowe, podniebienne, przydechowe, szumiące, gardłowe, dorsalne, itd. Wada ta sama nie ustępuje, dlatego wielu dorosłych nadal na nią cierpi.

Wśród przyczyn powodujących seplenienie może być nieprawidłowa budowa aparatu artykulacyjnego /wady zgryzu, krótkie wędzidełko podjęzykowe / bądź jego obniżona sprawność, wada słuchu, naśladownictwo, niektóre choroby górnych dróg oddechowych oraz zbyt długie karmienie dziecka smoczkiem lub stosowanie niewłaściwego smoczka, ssanie palca przez dziecko.

W przypadku wystąpienia niepokojących nas – rodziców objawów,  należy zasięgnąć porady logopedy.

Logopeda Patrycja Potrykus-Grochowina

Bibliografia:

• Antos D., Demel G.,  Styczek I.,  Jak usuwać seplenienie i inne wady wymowy, WSiP, Warszawa 1967
• Rodak H., Terapia dziecka z wadą wymowy, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 1994
• Styczek I., Logopedia, PWN, Warszawa 1981